Əsas menyu
|
Olimpiadalarda necə uğur qazanmaq olar?Olimpiadada
necə uğur qazanmalı.
Necə etmək olar ki, müxtəlif
fənlər üzrə beynəlxalq olimpiadalarda
uğurla iştirak edib medallar qazanmaq mümkün olsun? Bu sual məni çoxdandır
düşündürür. Bu suala cavab tapmaq üçün
məşhur İbn-Sinanın şəxsi həyatında baş vermiş bir əhvalat yadıma düşdü. İbin-Sina (onun əsl adı Hüseyn olub) həyatda
ilk addımlarını atıb oynayarkən onun
saxsıdan hazırlanmış sevimli
oyuncağı yerə düşüb sınır. Balaca İbn Sina bu hadisəyə təəccüblə baxıb "nə üçün ?” sualını
verir. Deyilənlərə görə, o, dil açarkən
ilk dediyi söz bu iki kəlmə olmuşdur. Bu
iki kəlmə söz onun dil açdığı ilk söz olsada
həyatda
bir çox sirlərin açılmasının açarı olmuşdur. İbn-Sina həyatı boyu bir
çox sirləri açmaq üçün bu sualı verərək onlara cavab axtarmağa çalışmış və bu sualın cavabları onu şöhrətli bir
həkim, riyaziyyatçı, filosof , şair, astronom
kimi məşhur etmişdir. Məncə, beynəlxalq olimpiadalarda
nə üçün üğur qazanmırıq sualını verməyin və bu suala cavab axtarmağın məqamıdır?
Bunun üçün ilk növbədə fənn olimpiadalarının təşkili və aparılmasına dair
əsasnamə nəzərdən keçirilib yenidən işlənməli
və məktəblərdə bu məsələyə ciddi şəkildə riayət olunmalıdır. Ən başlıcası
isə şagirdlərdə olimpiadalara maraq oyatmaq üçün onlara olimpiadanın
nəticələrinə görə müəyyən stimullaşdırıcı cüzəştlər olmalıdır. Əvvəllər
olimpiadanın respublika mərhələsində I yer tutan şagirdlərə respulikanın ali
məktəblərinə müvafiq ixtisaslar üzrə imtahansız qəbul olunmaq şansı verilirdi.
Bu gün də Təhsil Qanununun 26-cı maddəsinin 5-ci bəndinə görə Dünya fənn olimpiadalarının
qızıl, gümüş və ya bürünc medalını
qazanan hər bir şəxs ali
məktəblərin müvafiq fakültələrinə imtahansız qəbul olunurlar. Lakin əsas məsələ bu medalları qazanmaq şansıdır.
Çox təəssüflər olsun ki. bütün fənnlər üzrə beynəlxalq fənn olimpiadalarında
medal qazanmaq şansı demək olar ki, çox aşağı
səviyyədədir. Mən bu məsələni informatika fənni üzrə olimpiada ilə üzun
müddət məşğul olduğum üçün informatika fənninin
timsalında olimpiadanın təşkili haqqında fikirlərimi bildirmək
istəyirəm. İnformatika üzrə olimpiada
haqqında fikirləşdikdə ilk öncə bu sahədə geniş təcrübəyə malik 1990-cı ildən məktəblilər
arasında informatika üzrə respublika olimpiadasının münsiflər heyətinin sədri,
1993-cü ildən Beynəlxalq İnformatika Olimpiadalarında Azərbaycan komandasının
rəhbəri, 2003-cü ildən Proqramlaşdırma üzrə Beynəlxalq Tələbə Olimpiadasının (ACM/İCPC) regional ¼ finalına başçılıq edən
və həmçinin orta məktəb III-XI siniflər üzrə informatika dərsliyinin müəlliflərindən
biri Bakı Dövlət Universitetinin
professoru Ramin Mahmudzadənin zəhmətinin qeyd olunmasını istərdim. Demək olar kı, informatika olimpadaları Ramin müəllimin həyatının bir
hisssəsidir. Şagirdlərin informatika üzrə
olimpiadalara hazırlaşmasında "İliin ən yaxşı” müəllimi müsabiqəsinin qalibi,
informatika dərsliklərinin müəlliflərindən biri
"İnformatik.az " saytına rəhbərlik edə Naidə İsayevanın gördüyü işləri
xüsusi qeyd etmək lazımdır. "İnformatik.az " saytında "Ramin
Mahmudzadənin proqramlaşdırma məktəbi”, "e-olimp.com” saytının azərbaycan bölməsinin yaradılması bu sahə üzrə
məşğul olan müəllim və şagirdlər üçün çox böyük əhəmiyyətə malik bir işdir . İnformatika üzrə olimpiadalar
haqqında görülən işlərdən ən əhəmiyyətli və mən deyərdim ki , çox böyük zəhmət
əsasında başa gəlmiş vəsaitlərdən biri də Təhsil Nazirliyinin TİMS
şöbəsinin müdiri İsmayıl
Sadıqovun "Beynəlxalq
informatika olimpiadaları 1989-2011 " kitabıdır. Şagirdlərin olimpiadalara
hazırlanmasında və həmçinin bu sahə üzrə məşğul olan müəllimlər üçün çox
dəyərli mənbələrdən biridir. Kitabda 1989-2011 ci illəri əhatə edən Beynəlxalq informatika olimpiadaları haqqında
çox geniş informasiya əldə etmək olar. Həmçinin kitabda bu illəri əhatə edən
Beynəlxalq olimpiadanın məsələləri ilə geniş tanış olmaq olar. Həmçinin kitabda azərbaycan komandasının
Beynəlxalq olimpiadada göstərdiyi nəticələr haqqında ətraflı məlumatlar daxil
olmuşdur. Olimpidalarda uğur qazanmağın səbəbləri bu sahənin
Respublika səviyyəsində bir qədər məqsədli
şəkildə təşkilinə böyük ehtiyac hiss olunur. Bir müəllim kimi bu işin təşkilini
aşağıdakı kimi görürəm. Respublikamızın Prezidenti
İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə bütün
sahələrdə aparılan quruculuq işlərini mən də ürəkdən alqışlayıram. Xüsusilə paytaxtımızda
və demək olar ki, bütün bölgələrdə İdman
Olimpiya mərkəzlərinin yaradılması gənclərin sağlam böyüməsində, asudə
vaxtlarının səmərəli keçirilməsində
mühüm əhəmiyyətə malikdir.Bu günlərdə Qusar rayonunda Şahdağ qış idman
kompleksində yaradılmış şəraiti gördükdə insan qürur hissi keçirir. Lakin
idmanla yanaşı müxtəlif fənlər üzrə istedadlı şagirdlərin aşkar edilməsində
onların üzə çıxarılmasında fənn olimpiadalarının da çox böyük əhəmiyyəti vardır. Bunun üçün ilk növbədə Bakı şəhərində "OLİMPİADA MƏRKƏZİ” nin yaradılması çox mühüm
əhəmiyyətə malik olardı. İnşa ediləcək bu mərkəzdə Beynəlxalaq olimpiadaların
strukturundan asılı olaraq mərkəzin
quruluşunun aşağıdakı kimi olmasını belə
təsəvvür edirəm. Gələcəkdə belə bir
mərkəzin strukturunu mütəxəssislər qrupu ilə müzakirə edib daha məqsədli təşkil
etmək olar. Hələlik bu mərkəzin
strukturunu aşağıdakı quruluşda olmasını təklif edirəm. 1. Əsas korpus 5 bölmədən riyaziyyat, informatika, fizika,
kimya və biologiya bölməsindən ibarət olsun. 2. Bütün bölmələrə bu sahədə yüksək təcrübəsi olan mütəxəssislərdən ibarət
rəhbərlər təyin edilsin. 3. Olimpiadalara marağı olan və bu sahənin
bilicisi olan müəllimlər müsabiqə yolu
ilə məşğələlərin və şagirdlərin hazırlanmasına cəlb edilsinlər. (Bu mərkəzdə
çalışacaq müəllimlərin əmək haqlarının xüsusi statusla ödənilməsi mühüm amillərdən
biridir). 4. Şagirlər bu mərkəzdə
olimpiadalara hazırlaşdığından yaxşı olardı ki,
onların təhsilləri də həmin
mərkəzdə təşkil olunsun 5. Şagirdlərin sağlamlığı və
qidalanması üçün Olimpiada mərkəzinin
yeməkxanası, idman zalı və həkim məntəqəsinin olması da çox vacibdir. 6. Mərkəzin nəzdində mərkəzin fəaliyyətini
əks etdirən muzeyin olması da çox əhəmiyyətli olardı. Orada müxtəlif illərdə
qazanılan medallar, bu sahə ilə bağlı kitab və müxtəlif audio-video materiallar
toplanmalıdır. Həmçinin muzeydə mərkəzin
şagirdlərinin hansı məktəbin şagirdləri
olması haqqında məlumatlar toplanmalıdır. Bu məlumatlar əsasında olimpiadaların
nəticələrinə görə şagirdlərin hansı məktəbdən gəldiyinə görə onun oxuduğu
məktəbin fəaliyyətini qiymətləndirmək və
məktəbləri müqayisə etmək və qiymətləndirmək olar. Olimpada mərkəzi tərəfindən mütamadi
olaraq internet üzərindən on-layn
olimpidalar keçirmək və nəticələrin on-layn verilməsini təşkil etmək daha
məqsədli olardı. Olimpada mərkəzində hazırlanmış materiallardan olimpiadanın
bütün mərhələləri üçün tapşırıqlar seçmək və bütün bölgələrdə bu tapşırıqlardan
faydalanmaq olar. Bir sözlə bu mərkəz
fənn olimpiadalarının təşkili və aparılması üçün çox mühüm əhəmiyyəti
olar.
Fizka-riyaziyyat və informatika təmayüllü
liseyin informatika müəllimi , Valid
Məhərrəmov.
|
Facebook səhifəmiz
|